પ્રાણીયા હરખે પ્રભુને સંભાળ....

(રાગ: શામળા સુકાની થઈને સંભાળ નૈયા ભવદરિયે ડૂબતી)

 પ્રાણીયા હરખે પ્રભુને સંભાળ (૨) સંસાર આળપંપાળ છે

એક જ સાચો પ્રભુનો આધાર (૨) સંસાર આળપંપાળ છે

કાયાનો ઘડનાર કાયાનો પાળનાર 

અંતરનો જાણનાર મનડાનો વારનાર 

તનમાં વ્યાપી રહ્યો કિરતાર (૨) સંસાર આળપંપાળ છે

પ્રભુમાં પ્રીત એ મુક્તિનું દ્વાર છે 

સ્વપ્ના જેવો આ જુઠો સંસાર છે

વા'લા પ્રભુમાં ચિતડાને વાળ (૨) સંસાર આળપંપાળ છે

એ જ પ્રભુ શ્યામસુંદિર એ જ સુખધાર છે 

એ જ પ્રેમી ભક્તોને ઠરવાનું ઠામ છે 

ચુંથારામ અખંડ સુખનું ધામ (૨) સંસાર આળપંપાળ છે

રામ રતનધન પાયો....

(રાગ: ગીરીધારને મન ભાવી રાણાજી...)

રામ રતનધન પાયો ગુરુજી મેં તો રામ રતનધન પાયો

રામનામમાં મારી લાગણી જોડણી 

શામળામાં સુરતા ઠહેરાણી ગુરુજી મેં તો રામ રતનધન પાયો 

રામનું નામ મારે હૈયે વસ્યું છે 

કોટી તીરથ કોટી કાશી ગુરુજી મેં તો રામ રતનધન પાયો 

દાસ ચુંથાનો સ્વામી શામળીયો 

સાચી પ્રીતિથી મળવા વાળો ગુરુજી મેં તો રામ રતનધન પાયો

સંત સમાગમ કરીએ રે મુકીને વાતો

(રાગ: ગાંડું ગોતર વહોર્યું રે જીવાભાઈ વીરા)

સંત સમાગમ કરીએ રે મુકીને વાતો

અહંતા મમતા તજીએ રે  મુકીને વાતો

લક્ષ્મીવરને વરીએ રે મુકીને વાતો

સંતો દેખી નમીએ રે મુકીને વાતો

પરમારથ કાંઈ કરીએ રે મુકીને વાતો

જ્ઞાન ગંગામાં નાહીએ રે મુકીને વાતો

સદગુરુ સંગે રહીએ રે મુકીને વાતો

ચુંથા ચિત્તમાં ધરીએ રે મુકીને વાતો

નુરતા સુરતા સખી બંને બેનડી

(રાગ: હંસા નેણ ઠરે ને નાભી હસે)

નુરતા સુરતા સખી બંને બેનડી 

હરખે ખેલી રહી નાટા રંગ અમરવરને ભેટવા

નિર્વાણીના નેજા ફરકતા

સૂક્ષ્મણા શાંતિ પથારાવે અમરવરને ભેટવા

પાન-અપાનની ગતિ ધીમી પડી 

ત્રિકુટીના તાળાં ખુલી જાય રે અમરવરને ભેટવા

છતા દેહે વિદેહીપણું દાખવે 

ચુંથારામ ગુરુગમથી સમજાય રે અમરવરને ભેટવા   

એક જુગ્તીમાં ભક્તિ ભળી ભાવે રે

(રાગ: મને દર્શન દેજો દોડી દોડી રે મોરારી)

એક જુગ્તીમાં ભક્તિ ભળી ભાવે રે સર્વેશ્વરની

ઊંડા અંતરમાં જ્યોત પ્રગટાવી રે સર્વેશ્વરની

ઘટ ઘટમાં પ્રગટપણું નામનું દીસે 

જળ સ્થળમાં નામનું બિંદ હસે

 સદગુરૂએ શાનકા બતાવી રે સર્વેશ્વરની

રજ્જુમાં સર્પની ભ્રાંતિ પડી 

આ દુનિયા દોરંગી ચિત્તમાં પડી 

સદગુરૂએ નિર્ભયતા સમજાવી રે સર્વેશ્વરની

તન પ્રેસમાં શબ્દની રચના બની 

પરા, પશ્યંતી મધ્યમા ને વૈખરી ખરી 

ચુંથારામ ગુરુજીએ ચાવી દર્શાવી રે સર્વેશ્વરની 

દગાવાળો દલાલી દિશે દમતો

(રાગ: તારી વાંકી રે પાઘલડીનું ફૂમતું રે.....)

દગાવાળો દલાલી દિશે દમતો રે, નથી ગમતો રે 

                    તોંય બાવન બજારે દિશે ભમતો રે 

દ્રશ્ય દુકાનોમાં ફરી વળતો રે, નથી જપતો રે

                   તોંય જરીએ નરમ નથી પડતો રે 

સમરી સિંચાણે શિરે ઝડપી રહ્યો છે જરા ભાનમાં આવે તો પડે ગમ

તારા ચિંતનનો ચિત્રો ચળવળતો રે, કુટાઈ મારતો રે,

                      તોંય બાવન બજારે દિશે ભમતો રે 

માયા મદિરાની કેફે ચડ્યો છે જરા જાગી જુવે તો પડે ગમ

ચુંથારામ સદગુરુ પાય પડતો રે, નથી ડરતો રે,

                        તોંય સમજી સમજીને ડગ ભરતો રે 

ચાલો સુરતાદેવી બ્રહ્મ સદનમાં

(રાગ: વા'લા વૈકુંઠથી વેલડી જોડાવાજો રે)

ચાલો સુરતાદેવી બ્રહ્મ સદનમાં 

ત્યાં છે નિજ નિરાકૃતિ દેવ - મારે રે જાવું નિજ પદમાં  

ક્ષીરસાગર ઓમકારે ઉમટ્યો

નવસે નવ્વાણું નીર ઉભરાય  - મારે રે જાવું નિજ પદમાં  

અહંબ્રહ્મ શ્રુતિ વાક્ય પરખીયું

સર્વાતીત અને સર્વાધાર - મારે રે જાવું નિજ પદમાં  

આત્મ બ્રહ્મ વિના બીજું કાંઈ નહીં 

બ્રહ્મ વિના ઠાલો કોઈ નહીં ઠામ - મારે રે જાવું નિજ પદમાં  

સત્ય સ્વરૂપ સદા જેનું રાચતું 

સર્વ નિરંતર બ્રહ્મ પ્રકાશ - મારે રે જાવું નિજ પદમાં  

બ્રહ્મ થકી જગત અળગું નથી 

જે જે દ્રશ્ય તે બ્રહ્મનો આભાસ - મારે રે જાવું નિજ પદમાં  

જગ ઉપજે શમે લહેર વૃત્ત છે

ચુંથારામ સદગુરુથી સમજાય - મારે રે જાવું નિજ પદમાં  

સંસારનાં નામ રૂપ બાદ જ કરતાં

(રાગ: નિર્ધનનો અવતાર બળ્યો નિર્ધનનો અવતાર)

સંસારના નામ રૂપ બાદ જ કરતાં 

બ્રહ્મની પ્રતીતિ જેને થાય તે  હાલની બ્રહ્મની મૂર્તિ ગણાય

આત્માને ધર્મ-અધર્મ સ્પર્શે નહીં

એ મર્મ જેને સમજાય - તે  હાલની બ્રહ્મની મૂર્તિ ગણાય

દેહમાં વર્તે તોય વિદેહી રહે છે 

બ્રહ્મ સાક્ષાત્કાર થાય - તે  હાલની બ્રહ્મની મૂર્તિ ગણાય

રજ્જુમાં સર્પની ભ્રાંતિ ટળી જાય છે 

બ્રહ્મ ભાવ સહેજે સહેજે થાય - તે  હાલની બ્રહ્મની મૂર્તિ ગણાય

પ્રકૃતિ-પુરુષનો ખેલ જગત છે 

સાગર લહેરી જણાય - તે  હાલની બ્રહ્મની મૂર્તિ ગણાય

ભીંત ઉપરનાં જુદા-જુદા ચિત્રો

દીવાલ રૂપ જણાય - તે  હાલની બ્રહ્મની મૂર્તિ ગણાય

સ્વરૂપમાં કર્મોનું જેમ બંધન નહીં

એવો અનુભવ થાય - તે  હાલની બ્રહ્મની મૂર્તિ ગણાય

વેદ વાક્ય જે તત્વમસી છે 

ચુંથારામ જે બ્રહ્મમાં ભળાય - તે  હાલની બ્રહ્મની મૂર્તિ ગણાય

અમે બ્રહ્મ સ્વરૂપે ભગવાન રે

(રાગ: લીલી પીળી મશુરની દાળ રે ઉજળા ચોખલીયા)

અમે બ્રહ્મ સ્વરૂપે ભગવાન રે ભેગા ભાળીએ છીએ 

અમે સાગર લહેર સમાન રે ભેગા ભાળીએ છીએ 

અમે જાતી વર્ણ નહીં વાન રે ભેગા ભાળીએ છીએ 

અમને અશુભ જોવા નહીં નેણ રે ભેગા ભાળીએ છીએ 

અમે નામ રૂપ રહિત અનામ રે ભેગા ભાળીએ છીએ 

અમે આકાર રહિત સૌ ઠામ રે ભેગા ભાળીએ છીએ 

અમે અવ્યય અચિંત્યના ધામ રે ભેગા ભાળીએ છીએ 

ચુંથારામ નામમાં ગુલતાન રે ભેગા ભાળીએ છીએ 

મારું આત્મ સ્વરૂપ મણી જેવું

(રાગ: શ્રીજી બાવા તે નાથ હમારા હું તો શરણ સેવું રે)

મારું આત્મ સ્વરૂપ મણી જેવું - તન નગરીના કમળમાં રહેવું.

તેને શ્રદ્ધા રૂપી નદીમાં નવડાવું - શુદ્ધ ધ્યાન રૂપી પુષ્પોથી વધાવું

મારું આત્મ સ્વરૂપ મણી જેવું

હું નિર્ગુણ શિવ સ્વરૂપ છું - આત્મ ચિંતનરૂપી આસન કરાવું રે 

પુણ્ય પાપનો સંબંધ મને નથી - એ જ અર્ધ્યને પાધ્ય સમજવું રે 

મારું આત્મ સ્વરૂપ મણી જેવું

નિરાવરણ હું ચૈતન્ય સ્વરૂપ છું - એવું ચિંતનને વસ્ત્ર સમજવું રે

મારું આત્મ સ્વરૂપ મણી જેવું

ત્રિગુણાત્મક માળાનું હું સૂત્ર - એવો નિશ્ચય તે જનોઈ ધારેલું રે 

મારું આત્મ સ્વરૂપ મણી જેવું

બધી વાસનાનો ત્યાગ તે ધૂપ સમજું - આત્મ જ્ઞાન દીવડો જગાવું રે

મારું આત્મ સ્વરૂપ મણી જેવું

આનંદ રસ રૂપી નૈવેદ્ય પીણું ધરવું - વિષય અભાવરુપી પાનબીડું ધરવું રે 

મારું આત્મ સ્વરૂપ મણી જેવું

આત્મ બ્રહ્મપણાનું જ્ઞાન તે આરતી - પૂર્ણાનંદ આત્મ દ્રષ્ટિ તે પુષ્પાંજલી રે 

મારું આત્મ સ્વરૂપ મણી જેવું

હું કુટ્સ્થ નિર્વિકારી અચલ છું - ચુંથારામ એ પ્રદક્ષિણા રે

મારું આત્મ સ્વરૂપ મણી જેવું 

પોથી પઢે પ્રભુ નહીં જડે

(રાગ: ચાંદો તે ચાલે ઉતાવળો; ચાંદરણી તારા ને સાથ રે)

પોથી પઢે પ્રભુ નહીં જડે; પ્રભુ વસ્યા ગુરુગમની ગતમાંય રે 

તપ, તીર્થ વ્રત નિયમ તે; સદગુરૂ જ્ઞાનથી શુદ્ધિ થાય રે

મન, વચન, કર્મથી કોઈનું; હિતનું અહિત બની ના જાય રે 

ક્ષણે ક્ષણે સાવધાન રહી; આનંદની લહેરોમાં લહેરાય રે 

જો અનંત સુખની ઈચ્છા કરે; ચુંથા સદગુરુ શરણે ચિત્ત ધાર રે 

મારી સુરતા સોહંગ સીડી ચઢતીતી

(રાગ: એક નાદી વાદીનો ખેલ અનાદિ ઓળખી લ્યો)

મારી સુરતા સોહંગ સીડી ચઢતીતી 

કરી પાંચ પગથીએ પહેલ - સોહંગ સીડી ચઢતીતી 

સામે ત્રિવેણી સંગમ શોભંતો 

દસ પગથીએ સૂક્ષમણા મહેલ - સોહંગ સીડી ચઢતીતી

આવી અનહદપૂરી રઢિયામણી

નાદ શરણાઈ નોબત ઢમ ઢોલ - સોહંગ સીડી ચઢતીતી

ચિત્ત શુદ્ધિ દેવી બન્યાં સહાયકારી 

નિર્વિકલ્પ સમાધિ સમતોલ - સોહંગ સીડી ચઢતીતી

અધિષ્ઠાન પ્રતીતિ થવા લાગી 

ચુંથારામ શ્યામ સુરતી રંગરેલ - સોહંગ સીડી ચઢતીતી

 

નામનો મહિમા નિજ નામ છે.......

(રાગ: ડંકો વાગ્યોને લશ્કર ઉપડ્યું ઝરમરીયા ઝાલા)

નામનો મહિમા નિજ નામ છે નામીશ્વર પોતે 

બીજા બધાને સીતારામ છે નામીશ્વર પોતે

થાક્યા પાક્યાનું અહિયાં કામ છે નામીશ્વર પોતે

સર્વે સાધનનું મૂળ નામ છે નામીશ્વર પોતે

એથી અમોને આરામ છે નામીશ્વર પોતે

ચારે વેદોનું કહેવું એ જ છે નામીશ્વર પોતે

પછી બીજાનું શું કામ છે નામીશ્વર પોતે

સર્વે તીર્થોનું મોટું ધામ છે નામીશ્વર પોતે

એવા નામની અમને હામ છે નામીશ્વર પોતે

જ્ઞાનનું મહાધ્યાન નામ છે નામીશ્વર પોતે

ચુંથારામ નામ મહીં વાસ છે નામીશ્વર પોતે

અંત:પૂરનો વિહવળ તપસી તપસ્યા...

(રાગ: હવે શાનાં માન રે વહુવર હવે શાનાં માન)

અંત:પૂરનો વિહવળ તપસી તપસ્યા કરવા બેઠો રે

તપની તાજણ નાડી ધબકે શ્વાસ હિલોળા નાખે રે 

પચરંગી તત્વોનો તુંબો હાલક ડોલક ઘૂમે રે

પવન પુતળું પ્રગટ બોલે ભારે હલકું તોલે રે 

ઊંઘે જાગે લય થઇ જાવે તોયે સમજણ ના'વે રે 

ઘટમાં ડુંલ્યો નિજ ઘર ભૂલ્યો ચુંથા ગુરુગમે ચાલો રે

અરે શું માનવનું અભિમાન....

(રાગ: જીવલડા ચડતી પડતી આવે સૌને શા માટે ફુલાય)

અરે શું માનવનું અભિમાન પલકમાં ટળી જશે રે 

કરેલાં અવળાં સવળાં કામો સામા મળી જશે રે 

શરીરની રાખ બનીને પવન ઝપાટે ઊડી જશે રે 

માનવ દેહ અમોલો મળીયો - મધ્યે આતમ હીરલો જડિયો

નિજ સ્વરૂપની યાદી સદગુરુ શરણે મળી જશે રે 

વિદેહ પણું જો આવે - બ્રહ્મસાગરમાં ભળવું ભાવે 

ચુંથારામ ગુરુગુણ ગાવે આનંદ મળી જશે રે  

ઝીણી ઝીણી જુગ્તીમાં જીવોભાઈ પરણાવો રે

(રાગ: ગુલાબવાડી ચૌટા વચ્ચે રોપી રે)

ઝીણી ઝીણી જુગ્તીમાં જીવોભાઈ પરણાવો રે 

વીરો જોઈએ તો વિવેકભાઈ ને લાવજો રે 

સ્થિરતાનાં સ્થાપન, ચિત્તના ચોખલિયા મન શ્રીફળ હોમાવજો રે 

વેદ ધરમની ઓટલીયો બંધાવજો રે 

વિરહ અગ્નિમાં, કર્મનાં કાષ્ટ ને અજ્ઞાન ઘી હોમાવજો રે

વિચાર વાડીથી ઝરણાં મીંઢળ લાવજો રે 

નિયમના દોરે, વિનયના ખોળે સુરતા સન્મુખ લાવજો રે 

અનહદ નગરીના શૂન્ય શિખર સાસરીયે રે 

બેહદનાં વાજાં, ઘમ ઘમ ગાજ્યાં, ચુંથા ચટપટી લાગી રે  

હરિ ભજવા અવશર આવેલો શીદ જવા દયો છો

(રાગ: મોટાંના રઈવર ઘોડવાર્યો શીદને રોકી રહ્યા છો)

હરિ ભજવા અવશર આવેલો શીદ જવા દયો છો

આજ તમારે સતનાં સંચિત ફળિયાં - લાખેણો અવશર આવેલો શીદ જવા દયો છો

મોજીલા મનવા જગતની ફિલ્મે ફસાઈ રહ્યા છો

મોજીલા મનવા સંસાર શારડીએ શીદ શેરાવ છે - હરિ ભજવા અવશર...

બુદ્ધિના બુઠાં બાવળીએ બાથ ભીડી રહ્યા છો

મોજીલા માનવા માયા બંધનને બંધાઈ જાવ છો - હરિ ભજવા અવશર.....

અજ્ઞાને મારું માનીને ભર્મે ભૂલ્યા છો

મોજીલા માનવા મૃગજળના પાણી પીવા જાવ છો - હરિ ભજવા અવશર....

નિજ સ્વરૂપ તજી દ્રશ્યના રૂપમાં મોહ્યા છો

મોજીલા મનવા ચુંથારામ જીતી બાજી શીદ હારો - હરિ ભજવા અવશર... 

જીવ જ્યાં જન્મ્યો ત્યાં ઘર, બીજે ગયો તો બીજું ઘર...

(રાગ: ભાંગ ભાંગલડી)

જીવ જ્યાં જન્મ્યો ત્યાં ઘર, બીજે ગયો તો બીજું ઘર વિચાર કરી લેજો રે 

ચોરાશી લાખ યોની ફરીયો વિચાર કરી લેજો રે 

કોઈ સદગુરુ ના મળિયા તેથી સંસારમાં ના હાર્યા વિચાર કરી લેજો રે 

સગું વહાલું શરીરનું છે, શરીર છૂટ્યા પછી શું થશે વિચાર કરી લેજો રે 

શરીરથી તન તરીયા ને સુત, શરીરના વિખરાશે પંચભૂત વિચાર કરી લેજો રે 

શરીરને બાળી દેશે માંથી, તે વેરા આત્માનું કોઈ નથી વિચાર કરી લેજો રે 

જીભથી જણાય ખાટું ખારું, કાનથી સંભળાય સાચું જુઠું વિચાર કરી લેજો રે 

તે સૌ આત્માનું જણાય વિચાર કરી લેજો રે 

જયારે સદગુરુ મળે જ્યાંથી, ચુંથા કલ્યાણ થાય ત્યાંથી વિચાર કરી લેજો રે

આ તો જગત અનાદી આડંબર ના કરીએ રે

(રાગ: લાડી લાડાને પૂછે મોટી શહેર બંગલા રે)

આ તો જગત અનાદી આડંબર ના કરીએ રે

મારા પ્રભુજીની વાડી આડંબર ના કરીએ રે

પાંચ તત્વોની કાયા આડંબર ના કરીએ રે

મારા પ્રભુજીની માયા આડંબર ના કરીએ રે

ત્રણ ગુણનો ગાલીચો આડંબર ના કરીએ રે

મારા પ્રભુનો બગીચો આડંબર ના કરીએ રે

પાંચ વિષયો છે તાજા આડંબર ના કરીએ રે

ચુંથારામ ગુરુજી મહારાજા આડંબર ના કરીએ રે

વીરા સતસંગત ને સાદું વચન નિત્ય જોઈએ રે

(રાગ: બેની નથી આપણા મોટા ઘરની રીત્યો)

વીરા સતસંગત ને સાદું વચન નિત્ય જોઈએ રે

વીરા જગત મિથ્યા જલદી સીધા થાય - અભ્યાસે ચિત્તમાં વશ લઈએ રે 

વીરા ભોગ માંહે રહેવા છતાં અભિમાન ના આવે રે

વીરા વાસના તે સંકલ્પોની ખોટી ભ્રાંતિ ક્રોધ....અભ્યાસે ચિત્તમાં વશ લઈએ રે 

વીરા ઇન્દ્રીઓને વશમાં રાખી સુખમાં રહેવું રે 

વીરા આત્મ મનન કરવું વૈરાગ ધારી રે....અભ્યાસે ચિત્તમાં વશ લઈએ રે

વીરા સતપુરુષોના ચરિત્ર જાણો દર્પણ જેવા રે 

ચુંથા જેના વચને નિર્વાણપદ પરખાય....અભ્યાસે ચિત્તમાં વશ લઈએ રે  

આત્મા પોતે જ્ઞાન સ્વરૂપ છે રે

(રાગ: આભમાં ઝીણી ઝબુકે વીજળી રે)

આત્મા પોતે જ્ઞાન સ્વરૂપ છે રે 

તેની આગળ બીજાં ગયાનો તુચ્છ - દુનિયા નાચી રહી તેનું નામ મોહ છે રે

જગના જીવોને નિત્યની ક્રિયા રહી રે 

તો પણ સંતોષ વિના નહીં સુખ - - દુનિયા નાચી રહી તેનું નામ મોહ છે રે

આત્મારામ વિના નહીં મોક્ષ છે રે 

સદગુરુ વિના નહીં સત્યનું ભાન - દુનિયા નાચી રહી તેનું નામ મોહ છે રે

જીવ ધન કારણ દુઃખી દુઃખી થઇ રહ્યો રે

હવે ધર્મ કરી શુરવીર થાય - દુનિયા નાચી રહી તેનું નામ મોહ છે રે

જીવવું મરવું પગલા હેઠ છે રે 

ધર્મ ધ્યાન વિના દિન ગયા સૌ વેઠ - દુનિયા નાચી રહી તેનું નામ મોહ છે રે

ભગવાનને પણ કર્મ ભોગવવાં પડ્યાં રે 

ચુંથા પૂર્વના કર્મ ભોગવાય - દુનિયા નાચી રહી તેનું નામ મોહ છે રે

આ બધા ગયા તે વિચારી લેજ્યો

(રાગ: ત્યાંથી હરિવર સંચર્યા)

આ બધા ગયાં તે વિચારી લેજ્યો

સંસાર છે વહેતા ઝરણાં જેવો રે 

સાસર વહેવારનું ઘણું કર્યું - હવેથી આત્મદેવને સેવો રે....

ડાળથી પાન છુટું પડે તેમ - આવેલાં સઘળાં વેરો રે.....

જ્યાં જશો ત્યાં તમે જ હશો - તમે છો નિત્ય તમારું કોઈ નથી 

સ્વયં પ્રકાશી તમે છો - ચુંથા છો દ્રષ્ટા અવિકારી રે.....

અજ્ઞાની જીવોની દશા કેવી કેવી હોય છે

(રાગ: ચોક વછે ચોખલીયા ખંડાવો મારી સહિયારો)

અજ્ઞાની જીવોની દશા કેવી કેવી હોય છે 

બે પૈસાની ગુરુજીની સેવા કરવી હોય તો......

ટાઢિયો ને એકાંતરિયો તાવ આવી જાય છે 

ગુરુજીના દોષો જોવા તત્પર થઇ જાય છે

વ્યવહારો ને વ્યસનોમાં હજારોની હોળી......

અજ્ઞાને આનંદ માણી ખર્ચો બમણો થાય છે

જે માણસો ભજન કીર્તનમાં વિષ કરતા હોય છે

તેવા જીવને ભવબંધન ને ચોરાશીની ફેરી......

યમરાજાનો મુકામ ચુંથા તેમના ઘરે થાય છે

તમે સદગુરુ વચને ચાલજો રે જ્ઞાનવાળા

(રાગ: તમે એકવાર મારવાડ જાજો રે મારવાડા)

તમે સદગુરુ વચને ચાલજો રે જ્ઞાનવાળા 

તમે શ્રદ્ધાની સાંકળ ઝાલજો રે જ્ઞાનવાળા

મલીન મન સુધારો - દોષો સઘળા બાળો

તમે આસક્તિ ધૂળ પડી મૂકજો રે જ્ઞાનવાળા

જો કોઈ જ્ઞાન માટે ખર્ચ કરતાની સુણો જ્ઞાનવાળા 

ધાર્મિક પુસ્તકોમાં સત્સંગ વધારવા માટે 

હાથ ટૂંકા કરી ખર્ચના કરે સુણો જ્ઞાનવાળા 

તેનો પૈસો નાટક સિનેમામાં જાય છે રે સૂણો જ્ઞાનવાળા 

ચુંથારામ પછી પાયમાલ થાય છે રે સુણો જ્ઞાનવાળા

શ્રવણ મનન નિદિધ્યાસન વડે

(રાગ:- સુખના રે મારો શ્યામ સુંદરજી)

શ્રવણ, મનન, નિદિધ્યાસન વડે

કુસંસ્કારો બળી જાશે રે ત્યારે આત્મા ઓળખાશે 

વાસના બળે પછી ફરીથી ના ઉગે 

ત્યારે સ્વરૂપ સમજાશે રે ત્યારે આત્મા ઓળખાશે 

મોહ ને મમતા વધી જતાં અટકે 

અજ્ઞાન અંધાપો ટળી જશે રે ત્યારે આત્મા ઓળખાશે 

અહમ બ્રહ્માસ્મિ હું બ્રહ્મ સ્વરૂપ છું 

ચુંથારામ એવું ભાન થશે રે ત્યારે આત્મા ઓળખાશે 

માયામાં અંધ બનેલા જીવો દુઃખને સુખ માને છે

(રાગ:- ગોળ કરો રે ઉતાવળ ગોર ચટપટીયા)

માયામાં અંધ બનેલા જીવો દુઃખને સુખ માને છે

વાસનાની બેડીઓ પહેરી બેઠા તોય સુખ માને છે 

લોભ ક્રોધની ભયંકર બેડી પહેરી તોય સુખ માને છે

રાત્રી-દિવસ મનમાં સળગ્યા કરે તોય સુખ માને છે

પાંચ વિષયમાં મચી રહેલા અજ્ઞાનીઓ સૌ જીવો દુઃખને સુખ માને છે 

ભરી સભામાં તાળીઓ પડાવી પત્થર જેવા 

ચુંથા કોરે કોરા જાય દુઃખને સુખ માને છે 

સંસારમાં સુખ છે જ નહીં સુખ સમજણમાં

 (રાગ:- અંબા તે રમવા નીસર્યા દેવી અન્નપૂર્ણા)

સંસારમાં સુખ છે જ નહીં સુખ સમજણમાં

દુઃખીને દિલાસો આપવો - સુખ સમજણમાં

કોઈનું ભલું કરી મદદ કરવી પરમાર્થ છે

આત્મ બ્રહ્મ પરમાત્મા - સુખ સમજણમાં

બ્રહ્મને જાણનાર થાય બ્રહ્મ ખરું સુખ સમજણમાં

આત્માને જાણનાર શોકને તરી જાય સમજણમાં

સર્વે સ્થળે પરમાત્મા અનાદી જોનાર સુખ સમજણમાં

સંભાળનાર જાણનાર વિચારનાર એક સમજણમાં

ચુંથા અંતર આત્મા છે એક ખરું સુખ સમજણમાં

પોતાના પિંડની માંહે રે.....

 (રાગ:- વાલા વિરા રે સર્વેશ્વરને સાહજ્યો)

પોતાના પિંડની માંહે રે એ ભગવાન બિરાજે છે

પોતાનું આવરણ નડતું હોવાથી

દેખી શકાય નહીં શાણો રે એ ભગવાન બિરાજે છે

શાંતિનો સાગર આનંદનો ભંડાર

આપણા અંતર માંહે રે એ ભગવાન બિરાજે છે

સદગુરુની કૃપા મળે તો

યુક્તિ બતાવે દેખવાની રે એ ભગવાન બિરાજે છે

આત્મ ચિંતનને પ્રભુ ભજનમાં

ચુંથા રહો ચિત્ત પરોવી રે એ ભગવાન બિરાજે છે

સંસારના ઘેર આપણ પરોણા રે આવ્યા

 (રાગ:- ખેલંતા ખેલંતા વન ગયા રે વનમાં ખેલે છે ઘોડા)

સંસારના ઘેર આપણ પરોણા રે આવ્યા

જીવતાં મારવાની વિદ્યા રે લાવ્યા

આત્માનું દર્શન જે કરે રે તેનું ભણતર સાચું

માન માયા લોભ ક્રોધ વગેરે

વિવેક વધારી પાછાં લાવે રે તેનું ભણતર સાચું

જ્ઞાન સ્વરૂપ આત્મા નિત્ય પ્રકાશે

અવિનાશી આનંદે દીન દમે રે તેનું ભણતર સાચું 

મેઘ ધારાથી અગ્નિ બુજાઈ જાશે

ચુંથા ગુરુગમથી અજ્ઞાન જાશે રે તેનું ભણતર સાચું

જરા સીધે સીધા ચાલો....

 (રાગ:- લાડીજી બનીને બળ્યું બોલો છો શ્યું)

જરા સીધે સીધા ચાલો બળ્યું બોલો છો શ્યું

હરિ ભજવા મુખડું આપ્યું બળ્યું બોલો છો શ્યું

મનુષ્ય જનમ મળિયો દિવાળીનો દહાડો

હરતાં ફરતાં સ્મરણ કરીએ લાગ મળ્યો છે સારો

બળ્યું કંચન મૂકી કાચ કથીરીયા તોલો છો શ્યું

નામ કેરી નગરીમાં નારાયણનો વાસ 

જ્યાં જુઓ ત્યાં સઘળે સ્થળે આત્માનો પ્રકાશ

બળ્યું માયા નશો કેફ ચડાવી બાજો છો શ્યું.

રજ્જુમાં જેમ સર્પની ભ્રાંતિ આજ્ઞાને જણાય

સદગુરુ શાન મળે તો સાચું સમજાય

ચૂંથા સદગુરુ હૈયે હોય પછી બાકી છે શ્યું

આત્મ ચિંતન લગની રે લાગી

 (રાગ:- હું તો તમને પૂછું રે મારા કેસરભીના વીરા રે)

આત્મ ચિંતન લગની રે લાગી દેહનું ભાન ના હોય રે.

કોણ છે સારું કોણ છે ખોટું ભાંજગડ હોય શાની રે.

દુનિયાના રસ ઢોંગી લે છે સાચાને કેમ ફાવે રે.

દૂધપાક જેવા ભોજન મૂકી વાસી અન્ન કોણ ખાય રે.

હીરા મોતી હાર ત્યજીને કાચ કથીર કેમ ગમશે રે.

શેરડીનો રસ મળવા છતાં લીમડો કોણ પીશે રે.

આત્મદેવનો આનંદ મૂકી ભૌતિકમાં કોણ ભમશે રે.

ચૂંથા ગુરુના શરણે રહીને આત્મ મનન ચિત્ત લાવો રે.

પાંજરામાંથી પક્ષી છૂટું થઈને ચાલ્યું જાય

 (રાગ:- વણજાર જોવા ગ્યાતાં)

પાંજરામાંથી પક્ષી છૂટું થઈને ચાલ્યું જાય, છૂટું થઈને ચાલ્યું જાય

સંશયની જાળમાંથી મન જો છૂટું થાય, મન જો છૂટું થાય.

અજ્ઞાન અંધારું છોડી સતસંગે જાય, મન જો સતસંગે જાય.

ધર્મ નીતિ ધારી મન જો સ્વરૂપે સંધાય, મન જો સ્વરૂપે સંધાય.

આસક્તિની જાળું છોડી નિજમાં સમાય, મન જો નિજમાં સમાય.

પાર બેડો થાય ચુંથા ગુરુ શરણ જાય, મન જો ગુરુ શરણ જાય.

હો ભાઈ ચિત્તના ચિતરામણ બંધ પડે રે

 (રાગ:- બાળા જોબનનો માંડવો રોપ્યો રે)

હો ભાઈ ચિત્તનાં ચિતરામણ બંધ પડે રે

ચિત્ત શુદ્ધ જો થાય, બ્રહ્મ સ્વરૂપ જીવ થઈ રહે રે.

હો ભાઈ જે વાસના મન ગ્રહણ કરે રે,

તો કલ્પેલું દ્રઢ થઈ જાય, બ્રહ્મ સ્વરૂપ જીવ થઈ રહે રે.

હો ભાઈ શરીરના બંધન જીવને ના હોય રે,

સત્ય સંકલ્પ થાય, બ્રહ્મ સ્વરૂપ જીવ થઈ રહે રે.

હો ભાઈ જગના વિચિત્ર તરંગોથી રે,

મન જો રંગાઈ ના જાય, બ્રહ્મ સ્વરૂપ જીવ થઈ રહે રે.

હો ભાઈ ચૂંથા જગત જાળ તોડીને રે,

ઉંદર જેમ છૂટો થાય, બ્રહ્મ સ્વરૂપ જીવ થઈ રહે રે.