ત્રણ ગુણ ને ચાર ધામ

 (રાગ: શામળિયાની સાથે રે.....સુરતા તો લહેરો લે છે.)

            ત્રણ ગુણ ને ચાર ધામ;

પાંચમો મોરાળી રે......કંઠમાં કોણ કોણ બોલે...

            પાંચ પ્રાણ ઉપપ્રાણ;

દસની રખવારી રે......કંઠમાં કોણ કોણ બોલે....

            તત્વોના થાંભલા;

બંગલાની શોભા સારી રે......કંઠમાં કોણ કોણ બોલે....

            ચૌદ માળે ઉજળી;

હવાની દસ બારી રે......કંઠમાં કોણ કોણ બોલે....

            મૂળ બાંધે નાગણી;

અમૃત પી જનારી રે......કંઠમાં કોણ કોણ બોલે....

            સ્થૂળ, સુક્ષ્મ, કારણથી;

જુદો તું ગિરિધારી રે......કંઠમાં કોણ કોણ બોલે....

            તું હલાવે, તું ચલાવે;

ચુંથારામ ધીરધારી રે......કંઠમાં કોણ કોણ બોલે....

તમે જગની મુસાફરીમાં ખુબ ભમ્યા

 (રાગ: સૂના સૂના ગોકુળિયામાં કેમ રહીએ....)

તમે જગની મુસાફરીમાં ખુબ ભમ્યા......

તમે ભૂલ્યા પોતાનું સ્વધામ........મુસાફરીમાં ખુબ ભમ્યા......

            તમે દેહ નગરના ખુબ રસિયા......

તમે ફર્યા ચોરાસી બજાર........મુસાફરીમાં ખુબ ભમ્યા......

            તમે જન્મ-મરણ ફેરા ખુબ ફર્યા......

ઘણું વીત્યું તોય ના આવ્યું ભાન........મુસાફરીમાં ખુબ ભમ્યા......

            તમે સંતોની શીખ ના સાંભરી......

ચુંથારામ ગુરુજ્ઞાન લઈને ગાજો........મુસાફરીમાં ખુબ ભમ્યા......

એક પરમેશ્વર પર પડદો છે.

(રાગ: ઘોડી ચમકે છે ચમકાવે છે....)

એક પરમેશ્વર પર પડદો છે...

તારો અહંકાર પડદો ઉઠાવી લે.....સ્વરૂપ તારું નીરખી લે

            તારી વચ્ચે પડ્યા ત્રણ અહંકાર

તૈજસ, કૂટસ્થ ને પ્રાગ્ય પડ્યા મેલ રે......સ્વરૂપ તારું નીરખી લે

            તું તો ત્રણેય અવસ્થાથી ન્યારો છે

ચારેય દેહથી અલગ રહેનારો રે.....સ્વરૂપ તારું નીરખી લે

            તું તો દ્રષ્ટા સ્વરૂપે દેખાનારો છે

ચુંથારામ બ્રહ્મભાવમાં રહેનારો રે.....સ્વરૂપ તારું નીરખી લે

મેં તો જાણી પ્રારબ્ધની વાત.........

(રાગ: મારા આંગણે ખજુરીનો છોડ....)

મેં તો જાણી પ્રારબ્ધની વાત.......નહીં બોલું, નહીં બોલું 

મારા કર્મે મળેલો સંગાથ.......નહીં બોલું, નહીં બોલું 

            લેણું ચૂકવવાનો બની ગયો મેળ 

            જેવા હતા તેવા આવ્યા, પુદગલનો ફેર 

મારી પૂર્વની કરેલી ખેડ.......નહીં બોલું, નહીં બોલું 

            દમદાટી થાય તીખી નજરનો તાવ

            સ્વાર્થ સધાઈ ગયો, હવે શેનો ભાવ 

મારા મનમાં સમજી રહું છું અલબેલડા.......નહીં બોલું, નહીં બોલું 

ચુંથા શાનો કરે સંતાપ.......નહીં બોલું, નહીં બોલું   

રજ ભર તાળું, ગજ ભર કુંચી

રજ ભર તાળું, ગજ ભર કુંચી......ધરિયું ગુરુજીનું જ્ઞાન....ભ્રમણા ગઈ ભાગી

ગુરુજી મારા ખોલો અખૂટ ભંડાર......ભ્રમણા ગઈ ભાગી 

        અસ્તિ, ભાતી ને પ્રિય પ્રેમ સ્વરૂપની બલિહારી 

ગુરુજી મારા સતચિત આનંદની લહેરી......ભ્રમણા ગઈ ભાગી

        તતપદ, ત્વં પદ ત્યાગી જોવું અવિનાશી 

ગુરુજી મારા અસિપદે પૂર્યોવાસ........ભ્રમણા ગઈ ભાગી

        મન, બુદ્ધિથી પર પેખીયો જોવું અવિનાશી

ગુરુજી મારા ચુંથારામ છે શરણ મોજાર........ભ્રમણા ગઈ ભાગી 

કાવા-દાવા છોડો જગમાં

(રાગ: ચતુરાઈ નવલા વેવાઈ)

કાવા-દાવા છોડો જગમાં....મોહના બંધન તોડો મનજી....એ ચતુરાઈની રીતો.

પરસ્ત્રી સામે ન હસીએ જગમાં....સંતો સામે ધસીયે મનજી....એ ચતુરાઈની રીતો.

ખૂણે ખત ના લખીએ જગમાં....વહેવારે વટ રહીએ મનજી....એ ચતુરાઈની રીતો.

ગૌ બ્રહ્માણને ગાળ ના દીજીએ....વ્હાલાંમાં વેર ના કીજીએ મનજી....એ ચતુરાઈની રીતો.

ઘર કુટુંબના કજિયા માટે....સરકારે ના જઈએ મનજી....એ ચતુરાઈની રીતો.

પેસો પ્રભુએ આપ્યો હોયતો ચુંથા પરહિત તાકો મનજી....એ ચતુરાઈની રીતો. 

સ્થુલને છોડો...સૂક્ષ્મને છોડો...

(રાગ: નિજિયા ધરમની વાત પુરાણી.......)

સ્થુલને છોડો...સૂક્ષ્મને છોડો...કારણ છોડો ભાઈ.....

            મહાકારણની છોડો ઉપાધી 

સ્વરૂપમાં લક્ષણા રાખી શાંત બનો સુખદાઈ 

અક્ષરદેહે લીધી પ્રતિજ્ઞા તે કેમ ચૂકો ભાઈ.....

            તન-મન-ધનની કીધી કુરબાની 

સદગુરુએ શાન બતાવી ખોલો હ્રદયની બારી 

શીશ સમર્પી નામ જ લીધું અવિચલ પડાવી આપી 

            સદગુરુના ચરણ સેવી 

ચુંથારામ એ આત્મ સમાધિમાં રહો ચિત્તલાઈ

ગોમતી રત્નાગર સાગરમાં ઝૂલતી....

(રાગ: ઢોલ રે નવા નગરનો વાગીયો...)

ગોમતી રત્નાગર સાગરમાં ઝૂલતી....

હો....રણછોડજી રાય દ્વારાપુરીમાં મતી દોડતી

        શૂન્યમાં શાંતિ પામેલી પરા જાગતી...

અંતર ખોલી ઉમળકા વધારતી...........હો....રણછોડજી...

        ઊંચા આસમાને રામ ઢોલ વાગતો....

અનહદ ઝણકારે ગણણણ ગાજતો...........હો....રણછોડજી...

        નાદ નાદી-અનાદી મળે એક....

બ્રહ્માનંદનાં બીડેલાં તાળાં ખોલતી...........હો....રણછોડજી...

        નિજ સ્વરૂપે શિવ સભા ઓપતી....

ચુંથારામને આનંદની લહેર્યો આવતી...........હો....રણછોડજી...

રુમઝુમ રુમઝુમ ચાલી સુરતીયા......

(રાગ: ઊંચી ઊંચી વાદળીમાં રંગતાળી રંગતાળી......)

રુમઝુમ રુમઝુમ ચાલી સુરતીયા નાસાગ્રે નુરતા ધારી છે......અનુભવની વાર્તા ન્યારી છે.

શિવોહં શિવોહં રુદિયામાં ધારતા......રુદિયામાં ધારતા

અહં બ્રહ્માસ્મિ ચિતડામાં ઠારતા......ચિતડામાં ઠારતા

સોહમ-સોહમ ટેક ધારી છે......અનુભવની વાર્તા ન્યારી છે.

ઘટાકાશ, મહાકાશ સરવૈયું આપતા......સરવૈયું આપતા

બિંબ-પ્રતિબિંબમાં એકતા મેળવતા......એકતા મેળવતા

ચુંથારામ નિજમાં નિહાળી છે......અનુભવની વાર્તા ન્યારી છે. 

જાવું સાહેબને દરબાર

(રાગ: માનવ બનતો ના ગાડાનો બેલ.......)

જાવું સાહેબને દરબાર...લેખાં લેવાશે તલ તલ ભાર

બંદગી કરીલે વારંવાર...લેખાં લેવાશે તલ તલ ભાર

        મમતાના મોહમાં ફળ્યો ફૂલ્યો ફરતો;

        વિષયની વાસનામાં ઊંધો પડી રળતો;

પડશે જમના કિંકરનો માર...લેખાં લેવાશે તલ તલ ભાર

        સ્વાર્થમાં ફાંકડા ને  પરહિતમાં સાંકડા;

        કટકો રોટલાને માટે લડે જાણે માંકડા;

ભૂલી ગયો જમને આપેલો કરાર...લેખાં લેવાશે તલ તલ ભાર

        સંતોની શીખ સારી રુદિયામાં રાખજે;

        મનના તોરંગડાને ચોકઠું ચઢાવજે;

ચુંથારામ સમરીલ્યો સર્જનહાર...લેખાં લેવાશે તલ તલ ભાર

મનજી માયાના ઘડનારા

(રાગ: શ્રીજી બાવા તે નાથ હમારા..........)

મનજી માયાના ઘડનારા........તારા દિશે મલકના ચાળા...

સુના સુના મંદિરમાં મહાલે.....હોય ઊંચા તે વિચાર પાડે રે.......મનજી માયાના ઘડનારા........

તને વહાલી અવિદ્યા રાણી.....તેથી કામ થયું ધૂળધાણી રે.......મનજી માયાના ઘડનારા........

તને સંત ઘણું સમજાવે.....તને રામ રામકડે રીઝાવે રે.......મનજી માયાના ઘડનારા........

તમે મૂળ સ્વરૂપે શિવ જેવા....તમે સમજો અખંડ સુખ લેવા રે.......મનજી માયાના ઘડનારા........

તમે ચૈતન્ય સાગરનું મોજું.....ચુંથારામ સરવૈયે નહીં બીજું રે.......મનજી માયાના ઘડનારા........

આજકાલ કરતાં આયુષ વહી જાય છે

(રાગ: ઢોલ રે નવા નગરનો વાગીયો...)

આજકાલ કરતાં આયુષ વહી જાય છે....

                હો......રઢિયાળા જીવ ભાડું ભરેલું પૂરું થાય છે 

વાયરા ઝેરીલા ભેદ પાડી જાય છે.......

તારે કહેવાનું કામ રહી જાય છે......

               હો......રઢિયાળા જીવ ભાડું ભરેલું પૂરું થાય છે

તારું અસલ સ્વરૂપ ચિત્ત લાવજે....

મનની વહેતી વૃત્તિઓને વાળજે.......

               હો.....રઢિયાળા જીવ ભાડું ભરેલું પૂરું થાય છે 

જીવપણું છોડજે ને શિવપણું જોડજે.....

ચૈતન્ય સાગરમાં નિજ સ્વરૂપે માં'લજે.......

               હો.....રઢિયાળા જીવ ભાડું ભરેલું પૂરું થાય છે 

સત્સંગ ઊંચા વિચાર કેરો વહોરજે........

ચુંથારામ સદગુરુની શીખ માનજે......

               હો.....રઢિયાળા જીવ ભાડું ભરેલું પૂરું થાય છે 

જગતમાં મોહ માયાની ખાઈ.....

(રાગ: આરતી કુંજબિહારી કી.........)

જગતમાં મોહ-માયાની ખાઈ, જીવલડા ચેતી ચાલો ભાઈ 

લોભ ને ક્રોધ કરે બહુ જોર, ઠગારી તૃષ્ણા બાંધે દોર;

જતી રહી શાન, નથી કઈ ભાન.... ભુલાવે આશ ગંભીર થઇ.......જીવલડા ચેતી ચાલો ભાઈ

સ્વાર્થમાં દેખીને અંજાઈ જાય, પરમારથમાં ચિત્ત નવ ચ્હાય;

મન મુંજાય, મલીન બહુ થાય.....દીધેલી બુદ્ધિ વંઠી ગઈ.......જીવલડા ચેતી ચાલો ભાઈ 

હરિએ કીધેલો ઉપકાર, મનુષ્યનો જન્મ મળ્યો સુખકાર;

દયા કરી દાન, દીધાં ભગવાન....ચુંથારામ વદે ગઈ ગઈ.......જીવલડા ચેતી ચાલો ભાઈ

સંત સરોવળ શબ્દોનાં મોંઘાં મોંઘાં મોતી

(રાગ: શ્યામ સુંદીર હરિ ગોવિંદ જય જય......)

સંત સરોવળ શબ્દોનાં મોંઘાં મોંઘાં મોતી

શબ્દોનાં મોતીમાં દિશે દિવ્ય જ્યોતિ......સંત સરોવળ.........

ગંગા, યમુના, સરસ્વતી સંત પ્રયાગે હોતી...

બ્રહ્મા, વિષ્ણુ, મહેશ્વરની સાથે ગણપતિ......સંત સરોવળ.........

આદ્યશક્તિ જે પ્રકૃતિ, દેવી સંતો સામે જોતી...

આત્મજ્ઞાનમાં નીર્મગ્ન થઇ, સમરાંગણમાં સુતી......સંત સરોવળ.........

ભૂત, ભવિષ્ય ને વર્તમાનમાં એ એવી એની જુક્તિ...

ચુંથારામના રુદિયમાં હરદમ એની સુરતી......સંત સરોવળ.........

જીવ મનુષ્ય જનમ સુધાર

(રાગ:મન ભજીલે સીતારામ ચેતી જા, ચેતી જા)

જીવ મનુષ્ય જનમ સુધાર, માની જા, માની જા

તારો આવેલો અવસર જાય, માની જા, માની જા

કાયા તારી જળ પરપોટો, ફૂટી જાતાં નહીં વાર 

સુખ દુઃખમાં સદી રહેલો, તેનો શો ઇતબાર

હારી ભજવાની વેળા વીતી જાય, માની જા, માની જા

આ સમય છે સાચવવાનો, આગળ છે અવસાન 

ચુકી ગયા તો ચોરાસીનું જબરું છે તોફાન 

તારું પુણ્ય પરવારી જાય, માની જા, માની જા

આ સંસારે ભવજળ તરવા, નરતન મળિયું નાવ

સાતસંગતને આત્મ મનનમાં ભરવો જોઈએ ભાવ 

ચુંથારામ સદગુરુ શરણ સ્વીકાર, માની જા, માની જા

આવો રૂડો અવસર આવ્યો.....

(રાગ: હાટડીયામાં કેમ રે'વાશે ભાઈ.....)

આવો રૂડો અવસર આવ્યો ભાઈ - જુવાની જેમ-તેમ વિખરાઈ ગઈ.

બાળપણામાં બોધ ના લાગે રળવાની વેળા થઇ;

ઘડપણમાં માટી થઈ દુઃખકારી, ત્રણે અવસ્થાઓ ગઈ...આવો રૂડો અવસર.....

આળસ ને અજ્ઞાન, અતિશય અવિદ્યા પકડાઈ;

બાળ બચ્ચાં વિષે દોષો જોયા વિના, અવળી ઉજવણી થઇ...આવો રૂડો અવસર

દેહદર્શીઓના સંગમાં ચાલી, આત્મા ગયો વિસરાઈ;

સદગુરુનું શરણું ના લીધું, ચુંથારામ આવેલી તક ગઈ...આવો રૂડો અવસર

જેના નયનોમાં સૂર્ય ચંદ્ર જ્યોતિ રે......

(રાગ: એક શૂન્યમાં લક્ષ્મીનારાયણ પોઢ્યા રે......)

જેના નયનોમાં સૂર્ય ચંદ્ર જ્યોતિ રે.....ઝગમગ દીવડા જગે....

જેના મુખમાં રામનામ મોતી રે..........ઝગમગ દીવડા જગે....

કંઠે કરુણા, દિલમાં દરિયા જેવી શાંતિ છાઈ રે......

હો.......જેની નાભિમાં સમદ્રષ્ટિ સમાઈ રે..........ઝગમગ દીવડા જગે....

હ્રદય કમળમાં નિજ સ્વરૂપની અખંડ લગની લાગી રે.......

હો....... જેની સુરતમાં ચૈતન્ય અવિકારી રે..........ઝગમગ દીવડા જગે....

સતસંગતમાં પ્રેમ વધારી જેણે લ્હાવો લીધો રે........

હો........ ચુંથારામના હૈયે આનંદ ભારી રે..........ઝગમગ દીવડા જગે....

ત્યાં હતા ઊંચા આસમાને......

(રાગ: સમજુને શીખ શું દઈએ......)

ત્યાં હતા ઊંચા આસમાને.....ભ્રમિત આવ્યા જગપુરમાં રે;

જગતપુરમાં રૂપ, ગુણ, નામ;

પાંચ વિષયોના કલ્પિત ધામ;

પાંચ ભૂતોની આ કાયા.....ભ્રમિત આવ્યા જગપુરમાં રે;

અંધારી ઘમ્મર ઘટે પૂર્યો વાસ;

ભર્મે ભૂલેલાને જઠરાનો તાપ;

વાસના બાંધે બંધાઈ.....ભ્રમિત આવ્યા જગપુરમાં રે;

જ્યાં રે જુઓ ત્યાં માયાનો પાસ;

હરિ ગુરુ સંતોમાં અવિચળ વાસ;

ચુંથા ચૈતન્યને ચુકી.....ભ્રમિત આવ્યા જગપુરમાં રે;

બ્રહ્મ કપાલીમાં ઝગમગ જ્યોતિ....

 (રાગ: આજ મારો બંદલોજી શાના રે હુંશી.....)

બ્રહ્મ કપાલીમાં ઝગમગ જ્યોતિ....

જ્યોતિમાં જ્યોત મિલાવો જીવાભાઈ....રામ ઝરુખે નીતિની રીતી...

દુનિયાના ડા'પણમાં શીદ કરો પ્રીતિ.....

અંતે કનડશે કરેલી અનીતિ.......રામ ઝરુખે નીતિની રીતી...

મમતા ધરી શીદ વહોરો વિપત્તિ........

સુક્ષમ દેહથી છોડો આશક્તિ........રામ ઝરુખે નીતિની રીતી...

નરતન નગરીમાં નામનાં મોતી......

ચુંથારામ ગુરુગમથી મોતી લેવાં ગોતી......રામ ઝરુખે નીતિની રીતી...

દુનિયા દેવ તણો દરબાર

(રાગ: અરે જીવ શું કરવા આથડે, પ્રભુની ગમ ગુરુ વિના નહીં પડે)

દુનિયા દેવ તણો દરબાર, મનવા માની લે નિર્ધાર જી

મારું તારું જુઠી કલ્પના, શિર પર સર્જનહાર જી

જ્યાં જુઓ ત્યાં આપ સરીખો, બીજો નહીં બોલનહાર - મનવા માની લે.......... 

હું કરું, આ મેં કર્યું સૌ ખોટી તાણાતાણ

પ્રાણ પવનને જે ચલાવે, સૌનો સર્જનહાર - મનવા માની લે.......... 

જગત નિયંતા રાખે નિયમમાં ત્રિલોકનો રચનાર

ચુંથારામ કહે યંત્ર નો યંત્રી જોઈ રહ્યો કિરતાર મનવા માની લે..........