(રાગ: વિધિના લખિયા લેખ લલાટે ઠોકર ખાય ખાય ખાય)
નિજ સ્વરૂપે નીરખ્યાથી ઘટમાં આનંદ થાય થાય થાય
તરંગો મન મસ્તાની ઘોડા વિખરાઈ જાય જાય જાય
મનના મેલો દુર કરાયે
હરિ કીર્તનમાં ચિત્ત દોરાયે
અંત:કરણમાં સુરતા શ્યામ સંબંધ થી જાય જાય જાય
નુરતે નીરખો સુરતે પરખો
વીતીયા ભાવ થાકી જરી અટકો
જ્યાં ત્યાં નિજ સ્વરૂપ જોઈ હરખો આનંદ થાય થાય થાય
અહમ ઉલટી સોહમ જાગે
અજ્યા જાળ હ્રદયમાં લાગે
ચુંથારામ નિજ અભ્યાસે પાર્ય બેડો થઇ જાય જાય જાય
(રાગ: સહિયર મારી સાસુડી અટાળી જો)
સંત સ્વભાવે શબ્દે શબ્દે ચાલો જો, અંતર લક્ષે મ્હાલો જો
અંતરના અજવાળે આતમ ઓળખો સત સમજીલ્યો
મન પવન બે સંગી જોડા જોડી જો વિચાર વાયુ ઢોળે જો
વિવેક વીરો સુરતા તેડી લાવે રે સાત સમજીલ્યો
વેદ ધરમની વેદિકા બનાવી જો, અંતર જ્યોત જગાવી જો
સદગુરુ શબ્દ સુણાવે સુણીએ પ્રેમથી સત સમજીલ્યો
ભૂત ભવિષ્યને વર્તમાનકાળે દીસે તું, ભવિષ્યમાં પણ તું નો તું
અજળ અમર અવિનાશી આતમ તુજ છે સત સમજીલ્યો
જગત સ્વરૂપે સર્વેમાં તું રમતો રામ, પ્રેમપુરીમાં તારો ઠામ
અનહદના ઓમકારે ચુંથારામ વર્ણવે સત સમજીલ્યો
(રાગ: જાજુ નસીબ હવે જાગ્યું જી હા બરાબર)
સદગુરુ શબ્દ સુણાવે સુણ પ્રેમ ઘેલા
નિજ ધરમ સંભાળાવે સુણ પ્રેમ ઘેલા
રૂપ તું નહીં, ગુણ તું નહીં, નામ તે પણ તું જ નહીં
તું તો અનામ અવિનાશી સુણ પ્રેમ ઘેલા
દુઃખી નહીં, સુખી નહીં, ઠંડો ગરમ કદી નહીં
આનંદ ચૈતન્ય રૂપ તારું સુણ પ્રેમ ઘેલા
ચુંથારામ ચિત લહ્યો નિર્વાણમાં વસી રહ્યો
તત્વમસી નીર્ધાર્યો સુણ પ્રેમ ઘેલા
( રાગ: સોના સોના લોટે ગંગાજળ ભરવા ગ્યાંતાં રે)
ગુરુગમની વાતો કરીલ્યો સંગી સંતો રે
અનુભવની વાતો વદીલ્યો સંગી સંતો રે
વસ્તુ બોલેને ને નામ જાગે સંગી સંતો રે
નાના મોટા ભેદભ્રમણા ભાગે સંગી સંતો રે
અદલ રહ્યા તે દેવ સરીખા દીપ્યા સંગી સંતો રે
નાભી થાકી જે બોલે તે નહીં બીજો સંગી સંતો રે
ગુરુ અર્પણ સર્વસ્વ માયા સંગી સંતો રે
સુતદારા ને પોતાની કાયા સંગી સંતો રે
ઊંચો નહીં કોઈ નીચો નહિ કોઈ સઘળે આત્મ સરખો રે
ચુંથાભાઈ નીજનામમાં કાંઈ પરખો સંગી સંતો રે
(રાગ: અબીલ ગુલાલનાં છાંટણા માહી સાકરનો મહિમા)
પ્રભુથી સંત અધિક છે કાંઇ ગીતા ગુણલા ગાવે જો
ભક્ત ભજે ભગવાનને ભગવાન ભજે નિજ ભક્તને જો
હરિગુરુ સંતની એકતા કાંઇ વેદ પુરાણે છાપ જો
સંત મળે સુખ ઉપજે કાંઇ ભાવની ભાવટ ભાગે જો
સદગુરુજીની શાંનકા કાંઇ સંત મળી સમજાવે જો
કરમ ભરમની બેડીઓ કાંઇ સંત વિના કેમ છૂટે જો
ચુંથારામ આ વિશ્વમાં સંત તરવાનું છે નાવ જો
(રાગ: પ્રભુ તુમ રાખ્લો મેરી લજ્જા)
સંત બડા ઉપકારી જગતમાં સંત બડા ઉપકારી
પર દુઃખે ઉપકાર કરે તોય મન અભિમાન ન લાવે
નિર્મળ વાણી મુખ ઉચ્ચારે દયા દીનતા ધારી...સંત બડા....
બોધ પમાડી લ્હે લગાડી ત્રીતાપો દે ટાળી
ભવસાગરના નાવિક થઇને બૂડતાને લે તારી...સંત બડા...
સ્થાવર જંગમ જીવ જંતુમાં વ્યાપક દ્રષ્ટિ ધારી
ચુંથારામ કહે રુદિયમાંથી લિંગ વાસના ટાળી...સંત બડા...
(રાગ: મારા વ્હાલા હસી ને દોરી ખેંચો ને)
મારા વ્હાલા સંતોનાં પગલાં સુખકારી
મારા વ્હાલા.....અંતરમાં પ્રગટે ઉજાસ...મારા વ્હાલા સંતોનાં પગલાં સુખકારી
મારા વ્હાલા સંત કલ્પતરુ નીરખીલ્યો
મારા વ્હાલા...મન વાંછિત સુખ થાય...મારા વ્હાલા સંતોનાં પગલાં સુખકારી
મારા વ્હાલા સંત પારસમણી સ્પર્શ થાતાં
મારા વ્હાલા....લોઢું બની જાય હેમ...મારા વ્હાલા સંતોનાં પગલાં સુખકારી
મારા વ્હાલા સંતો પ્રભુજીના લાડીલા
મારા વ્હાલા....ચુંથારામના તારણહાર...મારા વ્હાલા સંતોનાં પગલાં સુખકારી
(રાગ: કૃષ્ણ ભજન નિત ગાઈએ રે)
સંતોને શીશ નમાવીએ રે
મૂકી મૂકી મનડાનો મેલ મારા વ્હાલા...સંતોને શીશ....
અંતર બાહિર હરિ ઈક છે રે
જગત સ્વરૂપે દીનાનાથ મારા વ્હાલા...સંતોને શીશ....
હરિ ગુરુ સંત સ્વરૂપ એક છે રે
સદગુરુ બડા ઉપકારી મારા વ્હાલા...સંતોને શીશ....
માયા છોડાવે મન તણી રે
આવાગમન મટી જાય મારા વ્હાલા...સંતોને શીશ....
દાસ ચુંથારામ સ્તવે સદગુરુ રે
ગુરુજીના ગુણનો નહીં પાર મારા વ્હાલા...સંતોને શીશ....
(રાગ: મયતો મારવાડકો બનીયો રે)
આ છે સંત સમાગમ મેળો....આ છે બ્રહ્મ દર્શનનો મેળો
દેવ પુરુષો અહીં પધાર્યા...તન ઘર પાવન કરવા
આત્મ દ્રષ્ટિથી નજર કરીલ્યો....મનના પાપો હરવા... આ છે સંત....
નામ તનો પ્રતાપ ઘણેરો...નામે પત્થર તરીયો
સત્ય નામ સંતોની પાસે....લીજે લાભ ઘણેરો...આ છે સંત.....
પરહિતકારી પરમ પુરુષો....દયા દીનતા ધારી
દાસ ચુંથારામ જય જય કહી ઝુકે....આત્મ દ્રષ્ટિ દિલ ધારી...આ છે સંત....
(રાગ: માં અંબાજી ગરબે ઘૂમે છે)
આજ ધન્ય ઘડીને ધન્ય રાતલડી
ઘેર પધાર્યા નર-નારાયણ મહારાજ ધન્ય ઘડીને ધન્ય રાતલડી
લાવો લાવો ચંદન લાવો ચોખલીયા
ખોબે ખોબે ઉડાડો ગુલાલ મહારાજ ધન્ય ઘડીને ધન્ય રાતલડી
ફૂલ માળા ગૂંથીને હાર પહેરવો
કર જોડીને લાગીએ પાય મહારાજ ધન્ય ઘડીને ધન્ય રાતલડી
આજ ભક્તિ ભજનનો સુમેળ મળ્યો
દાસ ચુંથા આનંદની લહેર્યો મહારાજ ધન્ય ઘડીને ધન્ય રાતલડી
(રાગ: કાન ઝૂલે ભગવાન ઝૂલે રે તને ઝુલાવે જશોદામાત રે)
અંતર ખોલે વસ્તુ બોલે ભાઈ જોને ઉલટ તપાસી રે........
....................ગુરુજી બજાવે બંસરીયાં
મનડું ડોલે તનડું તોડે મારી મારી વેણુના ઘાવ રે........
....................ગુરુજી બજાવે બંસરીયાં
ડરતો ડરતો સન્મુખ બેઠો...અંતરમાં અકળાયો
મળ વિક્ષેપને આવરણ પડદો હેત ધરીને હટાવ્યો....
.....................ગુરુજી મારે હેત ધરીને હટાવ્યો
મૌરખો જાણી, કરુણા આણી મુજ રંકને કીધો છે નાથ રે........
....................ગુરુજી બજાવે બંસરીયાં
મારા-તારાનું ભાન ભુલાવી....તત્વમસી સમજાવ્યું
સ્થાવર-જંગમ, જડ-ચેતનમાં અદ્વૈત રૂપ દર્શાવ્યું.............
....................ગુરુજી મારે અદ્વૈત રૂપ દર્શાવ્યું
અણઘડ ઘટે, ગુરુગમ વાટે, ચુંથાભાઈ રટે દિન રાત રે........
....................ગુરુજી બજાવે બંસરીયાં
(રાગ: મેં તો જાણ્યું કે વેવાઈ મજીયાં રે લાવશે..)
સદગુરુની ગાદી મારા અંતરપટમાં સોહીએ
જ્ઞાનગલીમાં નીરખીયા મહારાજ રે સોહાગી ગુરુજી....
.............હરખને હિલ્લોરે ગુરુની આરતીયો મનાવીએ
ભૂચર નભચર જળચર સઘળે વ્યાપક એક સમાન છો
વિસ્વ સકળમાં વિશ્વંભર છો નાથ રે સોહાગી ગુરુજી....
.............હરખને હિલ્લોરે ગુરુની આરતીયો મનાવીએ
જ્યાં જ્યાં સુરતા ત્યાં ત્યાં સઘળે સુરતનો શિરતાજજી
માળામાં જેમ સૂત્રમણીનો જોગ રે સોહાગી ગુરુજી....
.............હરખને હિલ્લોરે ગુરુની આરતીયો મનાવીએ
ગુરુ ચરણ રજ જ્યાં પડે ત્યાં સ્વર્ગભૂમી દીસતી
આનંદ આનંદ આનંદ ચુંથારામ રે સોહાગી ગુરુજી....
.............હરખને હિલ્લોરે ગુરુની આરતીયો મનાવીએ
(રાગ: મારે સાસરીયે જઈ કોઈ કહેજો એટલડું)
અમે પંખી પ્રવાસી હવે ફરશું સ્વદેશમાં, રહીશું ગુરુજીના સંગમાં
નથી વસવું વિદેશમાં ફરશું સ્વદેશમાં, રહીશું ગુરુજીના સંગમાં
અમે વિવેક વિચારના ભેરુ
ક્ષમા ખડગે અંહકાર ગઢ ધેરું
મારી સુરતને આવે રંગ લ્હેરું સ્વદેશમાં, રહીશું ગુરુજીના સંગમાં
મારી સુરતા સોહાગણ નારી
મળી ગુરુ શબદની બારી
જઈ બેઠી નબી ઘરવાળી સ્વદેશમાં, રહીશું ગુરુજીના સંગમાં
મને અગમનિગમની લ્હે લાગી
દાસ ચુંથારામની ભ્રમણાઓ સૌ ભાગી
પરાપારનો અનુભવ પામી સ્વદેશમાં, રહીશું ગુરુજીના સંગમાં
(રાગ: વીરા હળવે હળવે હેંડો વીરા માદળિયાં)
ગુરુજી જ્ઞાન દીપક પ્રગટાવે સુરતા આનંદ મંગળ ગાવે
ગુરુજી તુરીયાતીતને ત્યાગી, લગની અલખપુરુષની લાગી
સુતાં, બેઠાં સમરણ હોય હરતાં ફરતાં નજરે જોય
સુરતા સાત ઝરૂખાવાળી બેઠી નિજનાં ઘર સંભાળી
સુરતા ચઢી ગગનને પાયે, મેરુ શિખર ગઢની બાંયે
કુદી બવાનીયો બજાર ચાલી અલખને દરબાર
આવી સદગુરુ સામા ઊભા, ચુંથારામ શરણમાં લીધા
(રાગ: માંજોમાં રહેજો રઈવર માંજોમાં રહેજો)
સમજાવી રાખો જીવને સમજાવી રાખજો
તૃષ્ણાની નદીએ ના તણાશો જંજારી જીવને સમજાવી રાખજ્યો
મોહ નગરનાં સુખડાં ખંખેરી નાખજ્યો
નિયમનીતિના પંથે ચાલો જંજારી જીવને સમજાવી રાખજ્યો
લાલચની માતા આશા જોરે બોલાવતી
ચુંથારામ સદગુરુજીની છાયામાં રહેજો જીવને સમજાવી રાખજ્યો
(રાગ: આવ્યો'તો નગરે ધુતારો.....)
સમજુને શીખ શું દઈએ ડાહ્યાંના દિલમાં દુઃખ લાગે રે
નિર્લેપ વાણી ઉચ્ચારિયે ડાહ્યાંના દિલમાં દુઃખ લાગે રે
ગુણોથી પર ગુણાતીત કહેવાય
નયનોમાં નિજ સ્વરૂપ ઓળખાય
અરૂપને રૂપમાં શું લઈએ ડાહ્યાંના દિલમાં દુઃખ લાગે રે
મોહે ભરેલાં દ્રશ્યો દેખાય
ઝાકળ જળ જેમ ઉડી રે જાય
ચુંથારામ જગ બ્રહ્મ ભરાય ડાહ્યાંના દિલમાં દુઃખ લાગે રે
(રાગ: બેની પાટ બેઠાં બોલો બેની હારડો રે)
હંસો સદગુરુ સંગે બઠો છોડી કલ્પના રે
હંસો નામ નગરમાં પેઠો છોડી કલ્પના રે
જ્યાં ત્યાં નજરે આવે નામ છોડી કપલના રે
એને સઘળે સુખનું ધામ છોડી કલ્પના રે
જેની અખંડ સુરતા જાગી છોડી કલ્પના રે
તેણે લખચોરાશી ત્યાગી છોડી કલ્પના રે
ગુરુજી અગમ વાણી ભાખી છોડી કલ્પના રે
ચુંથારામ દાસ હૃદયમાં રાખી છોડી કલ્પના રે
(રાગ: એક ભાર રે જોબનીયામાં બેઠા પાલીબા)
એક જોગ જુગ્તીમાં હંસો સ્થિર થઈને બેઠો........
.............ગુરુએ હરખે બોલાવીયો
એક ઊંચી સંગતની ગુરુએ વેદિકા બનાવી............
..............ઝરણાનાં પાથરણાં પથરાવીયાં
પાપી પાખંડી નુગરા નાચવાને લાગ્યા...................
..................અગમનિગમનાં દ્વારા ખુલીયાં
અજયા વૃત્તિઓ ચાલી નિરાંત નામે રે નાચતી........
.............ચુંથારામ સદગુરુ સંગે મ્લહાતા
(રાગ: તમે એકવાર મારવાડ જાજ્યો રે મારવાડા)
જો જો ભક્તોમાં અસંગતિ થાય ના રે હો નામવાળા
જો જો નિજનામ બદનામ થાય ના રે હો નામવાળા
તમે ચેતી ચાલો.........હો....નિજાનંદે માલો
જો જો ગુરુએ આપેલું ગુમ થાય ના રે હો નામવાળા
આપ્યાં વચન પાળો.....હો....બોલેલા બોલ સંભાળો
જો જો જુબાનીમાં જુઠ પણું થાય ના રે હો નામવાળા
ગુરુ ચરણ ચીંધ્યું......હો......મસ્તક મૂકી દીધું
ચુંથારામ સદગુરૂએ નામ નિવેદન દીધું રે હો નામવાળા
(રાગ: આંબો મોર્યો ને ચંપો રોપવા જ્યાં'તાં રાજ)
જ્ઞાની પુરુષો જ્ઞાન તાજું રે રાખજ્યો
સત્સંગ સાબુથી મનના મેલો રે કાઢજ્યો
વિચાર વાડીમાં ઝરણાં, ઝાડ રોપાવજ્યો
શાંતિના શીતળ પાણી હરખે છંટવજ્યો
કડવા વચનોના કાંટા બાળી નંખાવજ્યો
મીઠી વાણીનાં ફૂલડાં વીણી મંગાવજ્યો
ભલપણના તારે ગુંથી હાર બનાવજ્યો
ચુંથારામ સદગુરુજીના કંઠે સોહાવજ્યો
